Performans Optimizasyonu¶
Genel Bakış¶
Performans optimizasyonu, bir uygulamanın daha hızlı çalışması, daha az kaynak kullanması ve daha iyi ölçeklenebilir olması için yapılan iyileştirmelerdir. Bu süreç, uygulamanın farklı katmanlarında (veritabanı, uygulama kodu, ağ, bellek vb.) gerçekleştirilebilir.
Temel Kavramlar¶
1. Performans Metrikleri¶
- Yanıt Süresi (Response Time): Bir isteğin başlangıcından yanıtın alınmasına kadar geçen süre
- İşlem Hızı (Throughput): Belirli bir sürede işlenebilen istek sayısı
- Kaynak Kullanımı: CPU, bellek, disk ve ağ kullanımı
- Eşzamanlılık (Concurrency): Aynı anda işlenebilen istek sayısı
- Ölçeklenebilirlik: Artan yük altında sistemin performansını koruma yeteneği
2. Performans Analizi¶
// Profiling örneği
public class PerformanceAnalyzer
{
private readonly ILogger<PerformanceAnalyzer> _logger;
private readonly Stopwatch _stopwatch = new();
public PerformanceAnalyzer(ILogger<PerformanceAnalyzer> logger)
{
_logger = logger;
}
public async Task<T> MeasureAsync<T>(string operationName, Func<Task<T>> operation)
{
_stopwatch.Restart();
try
{
return await operation();
}
finally
{
_stopwatch.Stop();
_logger.LogInformation(
"Operation {OperationName} took {ElapsedMilliseconds}ms",
operationName,
_stopwatch.ElapsedMilliseconds);
}
}
}
// Memory profiling örneği
public class MemoryAnalyzer
{
public void AnalyzeMemoryUsage()
{
var process = Process.GetCurrentProcess();
var memoryUsage = process.WorkingSet64;
var peakMemoryUsage = process.PeakWorkingSet64;
Console.WriteLine($"Current Memory Usage: {memoryUsage / 1024 / 1024}MB");
Console.WriteLine($"Peak Memory Usage: {peakMemoryUsage / 1024 / 1024}MB");
}
}
3. Performans İzleme¶
// Performance counter örneği
public class PerformanceMonitor
{
private readonly PerformanceCounter _cpuCounter;
private readonly PerformanceCounter _memoryCounter;
public PerformanceMonitor()
{
_cpuCounter = new PerformanceCounter(
"Processor",
"% Processor Time",
"_Total");
_memoryCounter = new PerformanceCounter(
"Memory",
"Available MBytes");
}
public void Monitor()
{
var cpuUsage = _cpuCounter.NextValue();
var availableMemory = _memoryCounter.NextValue();
Console.WriteLine($"CPU Usage: {cpuUsage}%");
Console.WriteLine($"Available Memory: {availableMemory}MB");
}
}
Optimizasyon Stratejileri¶
1. Kod Optimizasyonu¶
- Algoritma karmaşıklığını azaltma
- Gereksiz hesaplamaları önleme
- Önbellek kullanımı
- Asenkron programlama
- Paralel işleme
2. Veritabanı Optimizasyonu¶
- İndeksleme
- Sorgu optimizasyonu
- Bağlantı havuzu
- Önbellek stratejileri
- Veritabanı şema optimizasyonu
3. Bellek Optimizasyonu¶
- Bellek sızıntılarını önleme
- Nesne havuzu kullanımı
- Büyük nesnelerin yönetimi
- Garbage collection optimizasyonu
4. Ağ Optimizasyonu¶
- HTTP/2 kullanımı
- Sıkıştırma
- Önbellek stratejileri
- CDN kullanımı
- Bağlantı yönetimi
Best Practices¶
1. Kod Seviyesinde¶
- Gereksiz nesne oluşturmaktan kaçının
- String birleştirme yerine StringBuilder kullanın
- LINQ sorgularını optimize edin
- Asenkron programlamayı doğru kullanın
- Exception handling'i optimize edin
2. Veritabanı Seviyesinde¶
- İndeksleri doğru kullanın
- N+1 sorgu problemini önleyin
- Batch işlemleri kullanın
- Stored procedure'leri optimize edin
- Veritabanı bağlantılarını yönetin
3. Uygulama Seviyesinde¶
- Önbellek stratejileri uygulayın
- Statik içeriği optimize edin
- Session yönetimini optimize edin
- Logging stratejilerini optimize edin
- Configuration yönetimini optimize edin
Sık Sorulan Sorular¶
1. Performans optimizasyonu nereden başlamalıdır?¶
- Profiling ve analiz
- Bottleneck'lerin tespiti
- Öncelikli alanların belirlenmesi
- İyileştirme planının oluşturulması
2. Hangi araçlar kullanılabilir?¶
- Profiling araçları (dotTrace, ANTS)
- Monitoring araçları (Application Insights, New Relic)
- Load testing araçları (JMeter, k6)
- Memory profiling araçları (dotMemory, Visual Studio Memory Profiler)
3. Performans optimizasyonunda nelere dikkat edilmelidir?¶
- Erken optimizasyondan kaçının
- Ölçülebilir hedefler belirleyin
- Test ve monitoring yapın
- Dokümantasyon tutun