OpenTelemetry¶

Giriş¶

OpenTelemetry, modern uygulamalar için açık kaynaklı bir gözlemlenebilirlik (observability) çerçevesidir. Telemetri verilerinin (metrikler, izler ve loglar) toplanması, işlenmesi ve aktarılması için standart bir API ve SDK sağlar. .NET uygulamalarında dağıtık izleme, metrik toplama ve log yönetimi için kullanılır.

OpenTelemetry'nin Önemi¶

Standartlaştırma
Tek bir API
Farklı sağlayıcılarla uyumluluk
Dil bağımsız yaklaşım
Topluluk desteği
Esneklik
Özelleştirilebilir yapı
Farklı export seçenekleri
Zengin enstrümantasyon
Modüler mimari
Dağıtık İzleme
End-to-end tracing
Context propagation
Span ve trace yönetimi
Correlation

OpenTelemetry Kullanımı¶

Temel Kurulum

// NuGet paketleri:
// OpenTelemetry.Extensions.Hosting
// OpenTelemetry.Instrumentation.AspNetCore
// OpenTelemetry.Exporter.Console
// OpenTelemetry.Exporter.OpenTelemetryProtocol

public class Startup
{
    public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
    {
        services.AddOpenTelemetry()
            .WithTracing(builder => builder
                .AddAspNetCoreInstrumentation()
                .AddHttpClientInstrumentation()
                .AddConsoleExporter())
            .WithMetrics(builder => builder
                .AddAspNetCoreInstrumentation()
                .AddConsoleExporter());
    }
}

Özel Telemetri

public class TelemetryService
{
    private readonly Tracer _tracer;
    private readonly Meter _meter;

    public TelemetryService(TracerProvider tracerProvider, MeterProvider meterProvider)
    {
        _tracer = tracerProvider.GetTracer("MyApp");
        _meter = meterProvider.GetMeter("MyApp");
    }

    public async Task TrackOperationAsync(string operationName, Func<Task> operation)
    {
        using var span = _tracer.StartActiveSpan(operationName);
        try
        {
            await operation();
            span.SetStatus(Status.Ok);
        }
        catch (Exception ex)
        {
            span.SetStatus(Status.Error);
            span.RecordException(ex);
            throw;
        }
    }

    public void TrackMetric(string metricName, double value)
    {
        var counter = _meter.CreateCounter<double>(metricName);
        counter.Add(value);
    }
}

Dağıtık İzleme

public class DistributedTracingMiddleware
{
    private readonly RequestDelegate _next;
    private readonly Tracer _tracer;

    public DistributedTracingMiddleware(RequestDelegate next, TracerProvider tracerProvider)
    {
        _next = next;
        _tracer = tracerProvider.GetTracer("MyApp");
    }

    public async Task InvokeAsync(HttpContext context)
    {
        using var span = _tracer.StartActiveSpan("HTTP Request");
        try
        {
            span.SetAttribute("http.method", context.Request.Method);
            span.SetAttribute("http.url", context.Request.Path);

            await _next(context);

            span.SetAttribute("http.status_code", context.Response.StatusCode);
            span.SetStatus(Status.Ok);
        }
        catch (Exception ex)
        {
            span.SetStatus(Status.Error);
            span.RecordException(ex);
            throw;
        }
    }
}

Metrik Toplama

public class MetricsCollector
{
    private readonly Meter _meter;
    private readonly Counter<double> _requestCounter;
    private readonly Histogram<double> _responseTimeHistogram;

    public MetricsCollector(MeterProvider meterProvider)
    {
        _meter = meterProvider.GetMeter("MyApp");
        _requestCounter = _meter.CreateCounter<double>("http_requests_total");
        _responseTimeHistogram = _meter.CreateHistogram<double>("http_response_time_seconds");
    }

    public void TrackRequest(string path, double duration)
    {
        _requestCounter.Add(1, new KeyValuePair<string, object>("path", path));
        _responseTimeHistogram.Record(duration, new KeyValuePair<string, object>("path", path));
    }
}

OpenTelemetry Best Practices¶

İzleme Tasarımı
Anlamlı span isimleri
Doğru attribute kullanımı
Context propagation
Sampling stratejileri
Performans
Span sayısı optimizasyonu
Batch işlemler
Async operasyonlar
Buffer yönetimi
Güvenlik
Hassas veri filtreleme
PII veri yönetimi
Erişim kontrolü
Data retention
Monitoring
Alert kuralları
Dashboard tasarımı
Metric aggregation
Trend analizi

Mülakat Soruları¶

Temel Sorular¶

OpenTelemetry nedir ve ne için kullanılır?
Cevap: OpenTelemetry, modern uygulamalar için açık kaynaklı bir gözlemlenebilirlik çerçevesidir. Telemetri verilerinin toplanması, işlenmesi ve aktarılması için standart bir API ve SDK sağlar.
OpenTelemetry'nin temel özellikleri nelerdir?
Cevap:
- Dağıtık izleme
- Metrik toplama
- Log yönetimi
- Context propagation
- Sampling
OpenTelemetry'nin avantajları nelerdir?
Cevap:
- Standartlaştırma
- Esneklik
- Topluluk desteği
- Dil bağımsızlık
- Zengin enstrümantasyon
Span ve Trace nedir?
Cevap: Span, bir işlemin başlangıcı ve bitişi arasındaki süreyi temsil eder. Trace ise bir isteğin tüm yaşam döngüsünü kapsayan span'lerin toplamıdır.
Context Propagation nedir?
Cevap: Context Propagation, dağıtık sistemlerde trace bilgisinin servisler arasında taşınması sürecidir. Genellikle HTTP header'ları veya mesaj kuyrukları üzerinden yapılır.

Teknik Sorular¶

OpenTelemetry nasıl yapılandırılır?

Cevap:

public class Startup
{
    public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
    {
        services.AddOpenTelemetry()
            .WithTracing(builder => builder
                .AddAspNetCoreInstrumentation()
                .AddHttpClientInstrumentation()
                .AddConsoleExporter())
            .WithMetrics(builder => builder
                .AddAspNetCoreInstrumentation()
                .AddConsoleExporter());
    }
}

Özel telemetri nasıl gönderilir?

Cevap:

public class TelemetryService
{
    private readonly Tracer _tracer;
    private readonly Meter _meter;

    public TelemetryService(TracerProvider tracerProvider, MeterProvider meterProvider)
    {
        _tracer = tracerProvider.GetTracer("MyApp");
        _meter = meterProvider.GetMeter("MyApp");
    }

    public async Task TrackOperationAsync(string operationName, Func<Task> operation)
    {
        using var span = _tracer.StartActiveSpan(operationName);
        try
        {
            await operation();
            span.SetStatus(Status.Ok);
        }
        catch (Exception ex)
        {
            span.SetStatus(Status.Error);
            span.RecordException(ex);
            throw;
        }
    }
}

Dağıtık izleme nasıl yapılır?

Cevap:

public class DistributedTracingMiddleware
{
    private readonly RequestDelegate _next;
    private readonly Tracer _tracer;

    public DistributedTracingMiddleware(RequestDelegate next, TracerProvider tracerProvider)
    {
        _next = next;
        _tracer = tracerProvider.GetTracer("MyApp");
    }

    public async Task InvokeAsync(HttpContext context)
    {
        using var span = _tracer.StartActiveSpan("HTTP Request");
        try
        {
            span.SetAttribute("http.method", context.Request.Method);
            span.SetAttribute("http.url", context.Request.Path);

            await _next(context);

            span.SetAttribute("http.status_code", context.Response.StatusCode);
            span.SetStatus(Status.Ok);
        }
        catch (Exception ex)
        {
            span.SetStatus(Status.Error);
            span.RecordException(ex);
            throw;
        }
    }
}

Metrik toplama nasıl yapılır?

Cevap:

public class MetricsCollector
{
    private readonly Meter _meter;
    private readonly Counter<double> _requestCounter;
    private readonly Histogram<double> _responseTimeHistogram;

    public MetricsCollector(MeterProvider meterProvider)
    {
        _meter = meterProvider.GetMeter("MyApp");
        _requestCounter = _meter.CreateCounter<double>("http_requests_total");
        _responseTimeHistogram = _meter.CreateHistogram<double>("http_response_time_seconds");
    }

    public void TrackRequest(string path, double duration)
    {
        _requestCounter.Add(1, new KeyValuePair<string, object>("path", path));
        _responseTimeHistogram.Record(duration, new KeyValuePair<string, object>("path", path));
    }
}

Sampling nasıl yapılandırılır?

Cevap:

public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
{
    services.AddOpenTelemetry()
        .WithTracing(builder => builder
            .SetSampler(new ParentBasedSampler(new TraceIdRatioBasedSampler(0.1)))
            .AddAspNetCoreInstrumentation()
            .AddConsoleExporter());
}

İleri Seviye Sorular¶

OpenTelemetry performans optimizasyonu nasıl yapılır?
Cevap:
- Sampling stratejileri
- Span sayısı optimizasyonu
- Batch işlemler
- Async operasyonlar
- Buffer yönetimi
OpenTelemetry güvenliği nasıl sağlanır?
Cevap:
- Hassas veri filtreleme
- PII veri yönetimi
- Erişim kontrolü
- Data retention
- Audit logging
OpenTelemetry monitoring ve alerting nasıl yapılır?
Cevap:
- Alert kuralları
- Dashboard tasarımı
- Metric aggregation
- Trend analizi
- Notification kanalları
OpenTelemetry ile log aggregation nasıl yapılır?
Cevap:
- Log entegrasyonu
- Log analizi
- Log enrichment
- Log rotasyonu
- Log arşivleme
OpenTelemetry ile distributed tracing nasıl yapılır?
Cevap:
- Context propagation
- Span ve trace yönetimi
- Correlation
- End-to-end tracing
- Performance analysis